Barwa

Zanim whisky zostanie poddana wieloletniemu okresowi dojrzewania w dębowych beczkach, jest trunkiem zupełnie bezbarwnym. Dopiero kontakt z dębowym drewnem, nasyconym sherry lub bourbonem, sprawia, że whisky nabiera barwy, której intensywność zależy od długości dojrzewania i rodzaju beczki, w której ją przechowywano. Możliwości trunku są w tej mierze zadziwiające: szerokość palety barw whisky rozciąga się od barw jasnosłomkowych, przez złote, bursztynowe, brązowe, po barwy zupełnie ciemne. Dlatego pierwszym krokiem w degustacji whisky jest ocena barwy, przejrzystości i „budowy” trunku. Ogólne zasady mówią, że dąb amerykański nadaje whisky barwę słomkową, a dąb europejski bursztynową; natomiast whisky pochodzące z beczek po sherry nabiera barwy melasy, a z beczek po bourbonie- barwę złota. Należy pamiętać, że niektórzy producenci dodają do whisky karmelu.

 

Aromat

Drugim etapem degustacji whisky jest ocena zapachowa trunku. Wśród znawców panuje przekonanie, że jest to najważniejszy etap degustacji, ponieważ węch jest naszym najbardziej czułym zmysłem - wyróżniamy aż 32 podstawowe zapachy (w porównaniu do zaledwie 4 podstawowych smaków). Podczas powolnego, długiego wdechu do naszego nosa dostają się różne olejki lotne, aldehydy i estry, które za pośrednictwem receptorów rozmieszczonych w górnej części jamy nosowej, przekazują do mózgu informacje o aromatycznym składzie trunku. Dlatego w ocenie zapachu whisky nie wolno się śpieszyć, a co ważniejsze- dać swojemu nosowi odpocząć. Długi i nieustanny kontakt z tymi samymi zapachami z pewnością znieczuli nasze powonienie.

 

Smak

Choć istnieją jedynie cztery podstawowe smaki – słodki, gorzki, kwaśny i słony – rozmaite możliwości ich kompozycji sprawiają, że jesteśmy w stanie odbierać całą gamę wrażeń. Receptory smakowe w jamie ustnej nie są rozmieszczone równomiernie. Można w przybliżeniu stwierdzić, że słodycz rozpoznajemy końcem języka, gorycz czujemy w jego tyle, kwasowość w górnej części krawędzi, a wrażenie słonego smaku odbierane jest przez receptory po bokach języka. Dodatkowo kubki smakowe znajdują się na podniebieniu miękkim. Z tych względów pierwsza ocena smaku whisky wymaga dokładnego rozprowadzenia trunku w ustach.

 

W whisky słodowej można wyodrębnić około 30 substancji smakowych, ale na pewno jest ich zdecydowanie więcej. Stanowią one jedynie około 0,2 procent składu whisky, reszta to alkohol i woda, jednak i to niewielkie ich stężenie wystarcza, by whisky była trunkiem dającym wielu smakowych wrażeń. Są one wzmacniane przez zmysł dotyku – język bowiem oprócz odbioru bodźców smakowych potrafi również ocenić konsystencję i temperaturę naszego trunku. Inne wrażenia dotykowe, jak uczucie ostrości, kłucia czy szczypania rozpoznawane są nie tylko przez język, ale również usta, podniebienie, policzki i przełyk. Wszystkie te wrażenia składają się na pełnię doznań związanych z piciem szlachetnego trunku, jakim jest whisky.